Yan Giderleri Ödemeyen Kiracı - Temerrüt - Tahliye

ÖZET:

• TBK’nın 314 ve 315. maddelerinde kira bedeli veya yan gideri ödeme borcunu ifa etmeyen kiracının temerrüdü düzenlenmiş (Sadece kira borcunu değil yan gideri de ödemeyen kiracının temerrüdü sebebiyle kiralayan alacaklı akdin feshini isteyebilir) olup kiralayan alacaklı, sadece kira borcunu değil yan gideri ödemeyen kiracının temerrüdü sebebiyle akdin feshini isteyebilir. 

• Buna göre takip konusu, kira bedeli dışında, kiradan kaynaklı yan giderlere ilişkin olduğundan, sadece yan giderlere ilişkin alacakların ödenmemesi durumunda da örnek 13. Adi kira ve hasılat kiralarına ilişkin ilamsız takip yapılabileceğinden, istemin reddi yönünde hüküm kurulması gerekirken yazılı şekilde isabetsiz hüküm kurulması bozmayı gerektirmiştir.

YARGITAY

12. HUKUK DAİRESİ

Esas : 2023/8563

Karar : 2024/4902

Tarih : 16.05.2024

Alacaklı kiraya veren tarafından borçlu kiracı hakkında başlatılan adi kira ve hasılat kiralarına ilişkin ilamsız icra takibinde; borçlunun icra mahkemesine yaptığı başvuruda; takibin dayanağı olarak kira sözleşmesi gösterilmiş olmasına rağmen takipte talep edilen alacak kalemlerinin faturaları kabul edilmeyen yansıtma giderlerine ilişkin faturalar olduğunu, bu giderlere ilişkin olarak takipten önceki bir tarihte ilamsız icra takibi başlatıldığını belirterek takibin ve ödeme emrinin iptalini talep ettiği, İlk Derece Mahkemesince, takibin konusunun yan giderler olması nedeniyle bunların ödenmemesi halinde kira sözleşmesine dayalı olarak örnek 13 numaralı ödeme emri gönderilemeyeceğinden bahisle takibin iptaline karar verildiği, alacaklının istinaf yoluna başvurması üzerine Bölge Adliye Mahkemesince, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verildiği, kararın alacaklı tarafından temyiz edildiği görülmüştür.

Türk Borçlar Kanunu'nun İfa Zamanı başlıklı 314. madde ''Kiracı, aksine sözleşme ve yerel âdet olmadıkça, kira bedelini ve gerekiyorsa yan giderleri, her ayın sonunda ve en geç kira süresinin bitiminde ödemekle yükümlüdür.'' şeklinde, aynı kanun Kiracının temerrüdü başlıklı 315. madde ''Kiracı, kiralananın tesliminden sonra muaccel olan kira bedelini veya yan gideri ödeme borcunu ifa etmezse, kiraya veren kiracıya yazılı olarak bir süre verip, bu sürede de ifa etmeme durumunda, sözleşmeyi feshedeceğini bildirebilir. Kiracıya verilecek süre en az on gün, konut ve çatılı işyeri kiralarında ise en az otuz gündür. Bu süre, kiracıya yazılı bildirimin yapıldığı tarihi izleyen günden itibaren işlemeye başlar.'' şeklinde düzenlenmiştir.

Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 21.12.2021 tarih ve 2017/(6)8/1918 E. - 2021/1707 K. sayılı ilamında da işaret edildiği üzere; İcra ve İflas Kanunu’nun 269-269/d maddeleri arasında kira bedelinin ödenmemesi nedeniyle ilamsız tahliye takibi düzenlenmiş olup 818 sayılı Borçlar Kanunu’na (BK) göre kiraya verenin kira sözleşmesini feshedebilmesi için öncelikle kiracıya fesih ihtarnamesi göndermesi gerekir. Kiraya veren ödenmemiş kiranın tahsili için yaptığı ilamsız takip talebinde, kiracıya ödeme emri ile BK’nın 260 veya 288. [6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu (TBK) m. 315 veya 362] maddelerinde yazılı ihtarın da yapılmasını isteyebilir. Böylece kiracının kira borcunu ödemede geciktiği halde kiraya veren aynı takipte hem ödenmeyen kira bedellerini, hem de borçlunun temerrüt nedeniyle tahliyesini talep edebilir. TBK’nın 314 ve 315. maddelerinde kira bedeli veya yan gideri ödeme borcunu ifa etmeyen kiracının temerrüdü düzenlenmiş (Sadece kira borcunu değil yan gideri de ödemeyen kiracının temerrüdü sebebiyle kiralayan alacaklı akdin feshini isteyebilir) olup kiralayan alacaklı, sadece kira borcunu değil yan gideri ödemeyen kiracının temerrüdü sebebiyle akdin feshini isteyebilir.

Buna göre takip konusu, kira bedeli dışında, kiradan kaynaklı yan giderlere ilişkin olduğundan yukarıda belirtilen maddeler uyarınca sadece yan giderlere ilişkin alacakların ödenmemesi durumunda da örnek 13. Adi kira ve hasılat kiralarına ilişkin ilamsız takip yapılabileceğinden, istemin reddi yönünde hüküm kurulması gerekirken yazılı şekilde isabetsiz hüküm kurulması bozmayı gerektirmiştir.

SONUÇ: 

Yukarıda yazılı nedenlerle 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nın 364/2. maddesinin göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nın 373/1. maddesi uyarınca, Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesinin 03.10.2023 tarih ve 2023/1270 E. - 2023/1243 K. sayılı kararının (KALDIRILMASINA), Kayseri 4. İcra Hukuk Mahkemesinin 06.09.2023 tarih ve 2023/304 E. - 2023/440 K. sayılı kararının (BOZULMASINA), peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 16.05.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.